Xung quanh sự việc hơn 2.500 cây cà-phê bị cháy lá: Nông dân đã thiệt hại còn bị “đe”?

Thứ ba, 06/09/2011 00:00

 Cty phân bón đem giáo sư “không tên” để lòe?

(Cadn.com.vn) - Sau hơn 20 ngày được cán bộ kỹ thuật Phòng Nông nghiệp H. Đức Cơ (Gia Lai) cứu chữa kịp thời, đến nay hơn 2.500 gốc cà-phê 15 năm tuổi của ông Nguyễn Tiến (1960, trú thôn Ia Gôn, xã IaKrêl, Đức Cơ) tưởng như đã chết cháy lá nay dần hồi sinh. Hiện tượng trên xảy ra sau khi ông Tiến bất đắc dĩ dùng phân bón Quế Lâm thay thế cho phân bón thường dùng trước đây. Đã vậy, ông không được quan tâm mà còn bị đe...(?)...

Lá cà-phê “cháy” bất thường

Gần 16 năm nay, ông Nguyễn Tiến đã có rất nhiều kinh nghiệm trong việc chăm trồng cây cà-phê khi sở hữu và chăm sóc hàng nghìn gốc cà-phê. Khoảng giữa tháng 7-2011, đến chu kỳ bón phân, như thường lệ ông Tiến và em trai mình, cùng nhiều hộ trồng cà-phê khác trong khu vực bắt đầu bón phân vi sinh cho cà-phê. Thường ngày, số hộ này sử dụng phân bón vi sinh Sông Gianh và một số loại phân bón nhập ngoại khác. Hôm ấy, ông Tiến cũng ra đại lý để đặt mua phân bón vi sinh Sông Gianh về bón cho hơn 2.500 gốc cà-phê đang tràn trề sức sống của mình. Tuy nhiên khi trở về rẫy, đại lý phân bón ở địa phương điện báo cho ông, hiện đại lý hết phân bón Sông Gianh, đề nghị ông Tiến dùng phân bón Quế Lâm có giá cả tương đương. Tuy có đôi chút phân vân vì lần đầu dùng loại phân mới, nhưng mọi thứ công cán đã chuẩn bị xong nên hôm đó ông Tiến chấp nhận dùng phân bón Quế Lâm.

Chừng hơn 15 ngày bón phân, cả nhà ông Tiến tá hỏa khi gia tài hơn 2.500 gốc cà-phê của mình bị “cháy” lá, xuất hiện hiện tượng lá úa đỏ, héo vàng dần như sắp chết. Với kinh nghiệm 16 năm trồng cà-phê, lần đầu tiên ông Tiến hoang mang phải cầu cứu đến cán bộ kỹ thuật Phòng Nông nghiệp H. Đức Cơ.

Ông Tiến (bên phải) và cán bộ kỹ thuật Tư bên những chiếc lá bị lốm đốm chấm đỏ héo úa còn sót. 

Hiệu quả của kinh nghiệm và lý thuyết suông?

Nhận được sự kêu cứu của ông Tiến, lãnh đạo Phòng Nông nghiệp H.  Đức Cơ đã cử cán bộ kỹ thuật Nguyễn Quốc Tư xuống hiện trường để tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp khắc phục cho nông dân. Quan sát hiện trường, hiện tượng “cháy” lá, ban đầu anh Tư có suy nghĩ, cây bị sâu bệnh hoặc nấm. Tuy nhiên, khi quan sát toàn bộ hàng trăm héc-ta cà-phê kế cận xung quanh và trong khu vực thì những gốc cà-phê kia vẫn xanh tươi mơn mởn, ra hoa, kết trái mãnh liệt. Nguyên nhân sâu bệnh được loại trừ vì chỉ riêng vườn cà-phê nhà ông Tiến bị hiện tượng trên, không có sự lây lan...

Sau khi nghe ông Tiến trình bày, anh Tư quan sát tỉ mỉ mọi hiện tượng, cùng với kinh nghiệm thực tiễn của mình, cuối cùng anh Tư nhận định khả năng nhiều loại khí độc có trong phân bón mà ông Tiến vừa xuống phân như: H2S và một số chất độc khác làm cho cháy lá, phá hủy tế bào lá cà-phê là rất lớn (gọi chung là ngộ độc hữu cơ). Từ nhận định trên, anh Tư đã hướng dẫn ông Tiến mua một số loại hóa chất và phương pháp giải độc đơn giản, dễ hiểu, dễ làm... cho ông Tiến thực hiện giải độc vườn cây. Với chi phí chỉ hơn 3 triệu đồng, trong thời gian ngắn ông Tiến đã thấy lá cây dần hồi phục, vườn cây bắt đầu vươn dậy.

 Bao bì, mẫu mã lô phân bón Quế Lâm mà ông Tiến đã mua
và bón cho vườn cà-phê bị nạn.

Ngược lại, khi xảy ra hiện tượng trên, lãnh đạo Chi nhánh phân bón Quế Lâm tại Gia Lai đã xuất hiện tại vườn cà-phê của ông Tiến với một người lạ mặt. Lúc này, chỉ có ông Tiến và đại diện chi nhánh phân bón Quế Lâm, giữa vườn cà-phê hoang vắng, ông Tiến được họ giới thiệu người lạ mặt kia là “giáo sư”. Nhưng ông Tiến không hề được nghe nói vị giáo sư ấy tên gì, làm việc ở đâu.

Ông Tiến bức xúc: “Trong suốt gần mấy giờ đồng hồ đến quá trưa, vị giáo sư coi tôi như cậu học trò đang ngồi lớp, miệng không ngớt các bài giảng lý thuyết suông chẳng ăn nhập vào đâu với cánh nông dân chúng tôi. Tôi bức xúc nhất là giáo sư cứ giành không cho tôi nói. Cuối cùng ông ta viết vào cuốn sổ cho tôi một số hạng mục thuốc, hóa chất và vẽ cái sơ đồ như bát quái trận. Và nhận định vườn cây của tôi bị sâu bệnh nên phải dùng thuốc trừ sâu bệnh và bổ sung thêm dinh dưỡng cho cây. Đặc biệt ông ấy bảo tôi mua phân vi sinh Quế Lâm về hòa loãng ra tưới cho cây cà-phê đã bị nạn. Thật tình mà nói, tôi mới chỉ tưới một nửa hàm lượng phân Quế Lâm so với hướng dẫn trên bao bì mà đã bị cháy lá kiểu đó, giờ lại bảo tôi bón thêm phân Quế Lâm thì...?”.

Nhìn vào sơ đồ mà ông giáo sư vẽ lại cho ông Tiến, trao đổi với giới chuyên môn thì các loại hóa chất đó đều nhằm mục đích trừ sâu bệnh. Sau đó, đại diện chi nhánh phân bón Quế Lâm chỉ đền bù cho ông hơn 3 triệu đồng chi phí khử độc và còn đe: “Nếu ông Tiến làm to chuyện, Cty phân bón Quế Lâm sẽ tổ chức bón mẫu để đối chứng và kiện ngược lại ông Tiến (?).

Lê Duy